Illa rexeita ser president cos votos do PP e reduce as opcións para dirixir a Generalitat a Aragonès ou Puigdemont

A diferenza das eleccións en Euskadi, nas que as cuestións nacionais centraron a campaña, no caso catalán o período de reflexión aberto esta semana polo presidente español Pedro Sánchez (PSOE) arredor da súa permanencia no cargo marcou o inicio da campaña para os comicios do 12 de maio, que a sexta feira viviu a súa primeira xornada. Salvador Illa, líder e candidato do Partit dels Socialistes (PSC-PSOE), transformou rapidamente esa cuestión no eixo do comezo da campaña, coas forzas soberanistas lembrando que o lawfare -uso da Xustiza para perseguir opoñentes políticos- que afecta a familia do mandatario español é o mesmo que sufriron eles coa aquiescencia do PSOE. “Coñecemos moito mellor que eles de que vai a Xustiza española, a Policía e a prensa patriótica”, apuntou o aspirante de Junts, o ex presidente Carles Puigdemont, e o actual mandatario, que busca a reelección, Pere Aragonès, incidiu en que “as miñas Manos Limpias tamén é o CNI [Centro Nacional de Intelixencia español] que me espiou o teléfono e entrou na miña intimidade de forma ilegal e por unha persecución política”. Manos Limpias é a entidade ultradereitista que denunciou Begoña Gómez, parella de Sánchez, mais que tamén presentou diversas querelas contra Aragonès e Puigdemont. Mentres, Jéssica Albiach (Comuns Sumar), insistiu en que as votacións non son un “plebiscito sobre Pedro Sánchez” ou sobre o regreso de Puigdemont do exilio. Sexa como for, a principal incógnita das eleccións de dentro de dúas semanas é se as forzas soberanistas conseguirán manter a maioría absoluta conxunta que ostentan desde os primeiros compases do proceso de autodeterminación lanzado hai máis dunha década, e que permitiu en primeira instancia a Puigdemont asumir a dirección da Generalitat en 2015, dous anos antes de marchar ao exilio canda a metade do seu Executivo -a outra metade foi encarcerado- perante a persecución desatada polas autoridades e a Xustiza estatal, controlada polos conservadores, polo referendo de independencia de 2017. As enquisas estiman que a maioría de ERC, Junts e a Candidatura d’Unitat Popular (CUP) está ao límite, nunha ecuación da que ficaría fóra a extrema dereita de Aliança Catalana (AC), autoproclamada independentista e liderada por Sílvia Orriols, alcaldesa de Ripoll, e á que as sondaxes outorgan opcións de entrar no Parlament. Poucas horas antes do comezo da campaña, ERC, Comuns e a CUP rubricaron un compromiso para “combater o racismo e a extrema dereita” que sostén que non pactarán nin con Vox nin con AC. Tamén Puigdemont ratificou “non negociarei coa ultradereita”, instando Illa a que “sexa tan claro con Vox”, co que o candidato do PSC-PSOE rexeitou pactar. No marco da posibilidade de que o soberanismo perda a maioría absoluta, o ex presidente advertira Illa que se “fai un Collboni” Junts retirará o seu apoio no Congreso a Sánchez, investido grazas aos acordos con forzas nacionalistas, en alusión ao alcalde de Barcelona, Jaume Collboni, que se fixo co cargo co apoio dos Comuns e o Partido Popular (PP), que buscaban impedir que o candidato máis votado, Xavier Trias (Junts), volvese ao posto que ocupara entre 2011 e 2015. Neste contexto, e a pesar de que segundo os traballos demoscópicos isto faría inviábel a súa investidura a menos que logre o improbábel apoio dalgunha forza soberanista, Illa descartou a sexta feira ser investido president co apoio do Partido Popular (PP), subliñando as diferenzas entre as formacións, o que non impediu que os conservadores levaran en 2009 á Lehendakaritza un membro do PSOE, Patxi López. ERC, outra vez por riba Se finalmente Illa cumpre este compromiso e a distribución do novo lexislativo non deriva nunha repetición electoral, as opcións para a Presidencia da Generalitat redúcense a Aragonès ou Puigdemont. Malia que após confirmar o ex mandatario que se presentaría aos comicios coa perspectiva de regresar do exilio para o debate de investidura, unha vez aprobada a lei de amnistía ás persoas independentistas represaliadas polo Estado no lexislativo español, a estimación de voto de Junts nas sondaxes comezou a subir, consolidándose como segunda forza, superando ERC e detrás do PSC-PSOE -algo que constatou o Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) español a quinta feira en escanos-, a sexta feira fíxose pública a enquisa do Centre d’Estudis d’Opinió (CEO), organismo público catalán, que volveu colocar os de Aragonès na segunda praza con entre 31 e 37 asentos, por 28-34 para Junts. Estimación publicada a sexta feira polo Centre d'Estudis d'Opinió (CEO) da Generalitat. (Imaxe: Nós Diario) Na primeira praza sairía reforzado Salvador Illa, que lideraría un grupo parlamentario de 40-47 deputadas e deputados. Pola súa parte, o Partido Popular elevaría o seu resultado a 8-12, seguido por Vox con 5-9, a CUP con 4-8 e Comuns Sumar con 3-6. Á vez, AC oscila entre 0 e 2 e Ciudadanos perdería os seis escanos, desaparecendo do último Parlamento territorial no que aínda tiña representación, no lugar no que naceu como partido político e no que chegou a gañar nas votacións de 2017, mais sen apoios dabondo para gobernar. Ao tempo, incluso no caso de que as forzas independentistas obteñan unha maioría suficiente, tamén é un enigma o tocante ás posibilidades de éxito das negociacións entre Esquerra Republicana e Junts, cuxa relación está nun dos peores momentos desde o inicio do proceso de autodeterminación, o que nesta lexislatura, a primeira na que ERC liderou o Executivo neste período, desencadeou a saída de Junts do Govern en 2022. Case 30% de persoas están indecisas a dúas semanas de abrirse as urnas Até 28,4% do electorado aínda non ten decidido o seu sufraxio, desvelou o CEO, que detallou que neste grupo 21% dubida entre PSC-PSOE ou ERC, outro 20% entre ERC ou Junts, 12% optará por ERC ou CUP e 10% entre ERC e Comuns Sumar. Jordi Muñoz, director do CEO, salientou na presentación dos resultados que ERC “é o partido que pode ter un resultado máis volátil respecto ao que din as enquisas” logo de gobernar en solitario o último ano e medio. 54% das persoas que participaron na sondaxe aprobou o traballo do Executivo, que foi suspendido por 41%. Os temas que máis peso terán para decidir o voto son a xestión dos servizos públicos, a situación económica e o cambio climático, asuntos sinalados por arredor de 70% das persoas. Tamén o financiamento de Catalunya (61%) será determinante canda a xestión da inmigración (57%). Unha vez que se está a tramitar a amnistía no Parlamento español, apenas 37% elixiu esta cuestión como un dos motivos principais á hora de votar, e a independencia queda en 31%. Neste sentido, 50% proclámase en contra da secesión, con 42% da poboación a favor, mentres que o resto prefire non contestar. No que atinxe ás persoas candidatas, as mellor valoradas son Aragonès (5,1 sobre 10), Illa (5), a candidata da CUP Laia Estrada (4,9) e Albiach (4,9). Do resto, só Puigdemont (4,2) está próximo, e a certa distancia aparece o aspirante do PP, Alejandro Fernández (2,9), o da ultraespañolista Vox, Ignacio Garriga (2), e o de Ciudadanos, Carlos Carrizosa (1.9).